بررسی مقدار تداوم و زمان بارش درایستگاه ایلام

توضیحات

چکیده
بدون شک بارش یکی از سنجه های مهم جوی است که رفتار آشوبمندی را در زمان و مکان از خود نشان می دهد. هدف از انجام این پژوهش واکاوی وردایی مقدار، دوام و زمان رخداد بارش در ایلام است. برای انجام آن داده های روزانه ی بارش ایستگاه همدید ایلام طی بازه ی زمانی ۱/۳/۱۳۶۵ تا ۳۱/۶/۱۳۹۱  از سازمان هواشناسی کشور اخذ شد. یک پایگاه داده در ابعاد ۷×9620 ایجاد شد که بر روی سطرها زمان(۹۶۲۰روز) و بر روی ستون هفتم آن میزان بارش روزانه ی ثبت شده بر روی ایستگاه همدید ایلام قرار گرفت. ابتدا همگنی و ناهمگنی داده های ماهانه ی بارش به کمک دو آزمون انحرافات تجعی و آزمون بیشینه ی ورسلی مورد آزمون قرار گرفت. سپس معناداری روند به کمک آزمون ناپارامتریک من کندال در سه سطوج اطمینان ۹۰، ۹۵ و ۹۹ درصد مورد ارزیابی قرار گرفت. برای برآورد شیب از تخمینگر شیب سن بهره گرفته شد. سال جهش در سری زمانی مقادیر ماهانه ی بارش به کمک دو آزمون همگنی یاد شده نیز شناسایی شد و معناداری تفاوت در میانگین سری زمانی قبل و بعد از سال جهش به کمک آزمون من ویتنی ارزیابی شد. لازم به ذکر است که برای محاسبه ی تداوم بارش، روز بارشی روزی در نظر گرفته شد که ۵/۰  میلی متر و بیشتر  در یک روز بارش ثبت شده باشد. برای آنکه وردایی زمانی و رژیم بارش را بسنجیم از نمایه ی نسبت بارش دریافتی ماهانه  بهره گرفته شد. یافته-ها نشان داد که مقادیر بارش دریافتی طی ماههای مختلف سال در ایستگاه همدید ایلام ایستا و مانا نیست. بنابراین می توان تحلیل روند را بر روی سری زمانی مقادیر بارش انجام داد. برازش آزمون ناپارامتریک من کندال بر روی سری زمانی کلی بارش ایلام نشان داد که مقدار بارش دریافتی ایلام طی دوره ی مورد مطالعه وردایی معناداری را به لحاظ آماری از خود نشان می دهد. نوع روند و نرخ تغییرات در ماههای مختلف سال یک اندازه و همسان نیست. در ماههای پربارش ایلام، مقادیر بارش دریافتی روند نزولی و معناداری را از خود نشان می دهند درحالیکه در ماههای کمبارش و خشک مقدار دریافتی بارش ایلام
روند مثبت و افزایشی را  نشان می دهند. نرخ کاهشی مقدار بارش دریافتی ماه اسفند به نسبت سایر ماههای دیگر سال بیشینه است. روند سری زمانی مجموع بارش دریافتی سالانه ی ایلام نشان داد که بطور متوسط هر ساله ۵۷/۱۲ میلی متر از میزان بارش دریافتی سالانه کاسته شده است. کاهش این مقدار بارش در سطح اطمینان ۹۹ درصد تأیید می شود. بطور کلی یافته-های حاصل از برازش آزمون  ناپارامتریک من کندال بر روی سری زمانی تداوم و ماندگاری بارش طی ماههای مختلف سال طی دوره ی مورد مطالعه نشان داد که روند ماندگاری های بارش در ماههای مختلف سال یک اندازه و همسان نیست.  در ماههای پربارش ایلام از دوام بارش ها کاسته شده است ولی برعکس در ماههای خشک بر بارش ها به لحاظ زمانی ماناتر شده اند. همچنین یافته ها نشان داد که روند نسبت بارش های دریافتی دوره ی خشک و گرم سال مثبت و افزایشی است درحالیکه نسبت بارش دریافتی اغلب ماههای دیگر سال کاهشی است.

کلمات کلیدی: بارش، روند، تداوم، رژیم بارش، ایلام.

فهرست
چکیده …………………………………………………………………………………………………………..چکیده
فصل اول ……………………………………………………………………………………………………………….آ
کلیات پژوهش ………………………………………………………………………………………………………..۱
۱-۱- تعریف مسأله و ضرورت پژوهش ………………………………………………………………………….۱
۱-۲-اهداف پژوهش ……………………………………………………………………………………………….۲
۱-۳- سوالات پژوهش ………………………………………………………………………………………………۲
۱-۴- فرضیات پژوهش ……………………………………………………………………………………………..۲
۱-۵-کاربردهای پژوهش ………………………………………………………………………………………….۳
۱-۶- مراجع استفاده کننده از نتیجه پایان نامه ……………………………………………………………………………۳
۱-۷-داده ها و روش انجام پژوهش ……………………………………………………………………………..۳
فصل دوم ……………………………………………………………………………………………………………..ب
پیشینه تحقیق در جهان ……………………………………………………………………………………………..۴
پیشینه تحقیق درایران ………………………………………………………………………………………………۶
فصل سوم ……………………………………………………………………………………………………………..پ
۳-۱-موقعیت مکانی منطقه ی مورد مطالعه …………………………………………………………………..۱۵
۳-۲-داده ها …………………………………………………………………………………………………………۱۶
جدول۳-۱- داده های بکارگرفته شده در این پژوهش ۱۶…………………………………
3-3-روش شناسی ………………………………………………………………………………………………….۱۷
۳-۳-۱- همگنی داده ها  …………………………………………………………………………………………18
3-3-2- آزمون همگنی انحرافات تجمعی(Cumulative Deviation Test) …………………….18
3-3-3- آزمون همگنی نسبت درست   نمایی ورسلی(Worseley,s Likelihood Ratio Test) …19
3-3-4- روند نمایه ها ……………………………………………………………………………………………..۲۰
۳-۳-۵-آزمون ناپارامتریک من کندال ……………………………………………………………………..۲۰
۳-۳-۶-معناداری جهش در نمایه ها …………………………………………………………………………..۲۲
۳-۳-۷-آزمون من ویتنی ……………………………………………………………………………………….۲۲
۳-۳-۸-وردایی در  زمان بارش ……………………………………………………………………………….۲۳
فصل چهارم …………………………………………………………………………………………………………..ت
۴-۱- یافته های پژوهش ………………………………………………………………………………………….۲۵
۴-۲-همگنی سری زمانی بارش ………………………………………………………………………………..۲۸
۴-۳- سال جهش بارش …………………………………………………………………………………………..۳۰
۴-۴- تحلیل روند ………………………………………………………………………………………………….۳۴
۴-۵-تداوم بارش ………………………………………………………………………………………………….۳۹
۴-۶-روند تداوم بارش …………………………………………………………………………………………..۴۳
۴-۷- وردایی نسبت بارش دریافتی  …………………………………………………………………………..47
فصل پنجم ……………………………………………………………………………………………………………س
۵-۱-نتیجه گیری و زمون فرضیات …………………………………………………………………………….۵۱
Abstract ……………………………………………………………………………………………………………56
منابع …………………………………………………………………………………………………………………..۵۷